Συγκομιδή του ελαιόκαρπου

Συγκομιδή του ελαιόκαρπου 

Η συλλογή του ελαιοκάρπου είναι η πιο δαπανηρή εργασία και αποτελεί το κυριότερο πρόβλημα της ελαιοκαλλιέργειας σήμερα αφού ανεβάζει πολύ το κόστος παραγωγής ελαιόλαδου και επιτραπέζιας ελιάς.
Ανάλογα με την ποικιλία, το ύψος των δέντρων και το φορτίο τους, η δαπάνη ελαιοσυλλογής μπορεί να φτάσει μέχρι το 70-80% του συνολικού κόστους παραγωγής και να είναι μεγαλύτερη για τις μικρόκαρπες ποικιλίες, τα μεγάλα και ψηλά δέντρα και σε χρονιές μικρής καρποφορίας. Πολύ συχνά, το κόστος ελαιοσυλλογής ισοδυναμεί με το 50% ή και περισσότερο της αξίας του προϊόντος.

Για την αύξηση της απόδοσης των εργατών και τη μείωση του κόστους της ελαιοσυλλογής γίνεται σήμερα, όπου είναι δυνατό, διαμόρφωση των δέντρων σε χαμηλά σχήματα και επίσης χρησιμοποιούνται και διάφορα βοηθητικά μέσα της ελαιοσυλλογής.

Γενικά η συγκομιδή του ελαιοκάρπου θα πρέπει να γίνεται στο άριστο στάδιο της ωρίμανσης. Το στάδιο αυτό συνδέεται με την καλύτερη ποιότητα του ελαιόλαδου και τη μεγαλύτερη ελαιοπεριεκτικότητα και είναι γνωστό και σαν στάδιο βιομηχανικής ωρίμανσης. Το στάδιο αυτό φαίνεται να συμπίπτει με την αρχή της αλλαγής του χρώματος του ελαιοκάρπου από πράσινο-κίτρινο σε μελανό-ιώδες.
Αν η συγκομιδή του ελαιοκάρπου γίνει πολύ γρήγορα τότε η απόδοση σε ελαιόλαδο είναι μικρή και η ποιότητα όχι καλή. Επιπλέον αν έχουμε καθυστέρηση της συγκομιδής, ιδιαίτερα σε περιοχές με θερμό κλίμα, συντελεί στην παραλαβή ελαιόλαδου υποβαθμισμένης ποιότητας.

Είναι φανερό ότι το άριστο στάδιο ωρίμανσης δε συμπίπτει χρονικά για όλο το καρπό, ακόμα και του ίδιου του δέντρου. Η διαφορά στο χρόνο της ωρίμανσης είναι πιο αισθητή στον ελαιόκαρπο διαφορετικών δέντρων. Κατά συνέπεια είναι δύσκολο να συγκομισθεί η παραγωγή, σε μια περιοχή, στο άριστο στάδιο ωρίμανσης του καρπού. Θα πρέπει όμως να γίνεται συγκομιδή όταν το μεγαλύτερο μέρος, της παραγωγής, βρίσκεται σε αυτό το στάδιο.
Συλλογή ελαιοκάρπου από το έδαφος.
Στις επιτραπέζιες ελιές, η συλλογή των καρπών γίνεται μετά την συμπλήρωση της αύξησης του μεγέθους τους και οπωσδήποτε πριν αρχίσει το "μαλάκωμα " της σάρκας και η μείωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών. 

Έτσι για πράσινες οι ελιές συγκομίζονται ενώ είναι ακόμα άγουρες μόλις πάρουν το τελικό μέγεθός τους, προς τα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου, ανάλογα με την ποικιλία και την περιοχή. Για μαύρες, οι ελιές συγκομίζονται αργότερα, όταν ωριμάσουν και πάρουν το επιθυμητό μαύρο χρώμα, άλλα πριν αρχίσουν να μαλακώνουν. Μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, οι καρποί αφήνονται να υπερωριμάσουν.

Στις ελαιοποιήσιμες ελιές, η συλλογή αρχίζει με την αλλαγή χρώματος από πράσινο-κίτρινο σε πράσινο-ιώδες και κλιμακώνεται, ανάλογα με τις συνθήκες, μέχρι την πλήρη ωρίμανση των καρπών.

Οι ελιές που πέφτουν πρόωρα στο έδαφος, λόγω προσβολών ή ξηρασίας, θα πρέπει να μαζεύονται πρώτες και να μην αναμειγνύονται με τις άλλες γιατί δίνουν κατώτερο λάδι.