Ποιότητα, συσκευασία, μάρκετινγκ

Ποιότητα, συσκευασία, μάρκετινγκ

Η συσκευασία επιβραβεύει το περιεχόμενο!

Υπάρχει η εντύπωση στους καταναλωτές ελαιόλαδου στο εξωτερικό ότι η ποιότητα του περιεχομένου (λάδι) είναι συνάρτηση της καλής συσκευασίας.

Και σε αυτό ίσως και να μην έχουν και άδικο! μια και η επιμέλεια και το ενδιαφέρον του παραγωγού ελαιόλαδου στα μάτια του  καταναλωτή και πριν απλώσει το χέρι να το αγοράσει από το ράφι του καταστήματος, μια και δεν το έχει ακόμα δοκιμάσει, θα εμπιστευτεί μια καλή και στοχευόμενη συσκευασία.

Φυσικά μια συσκευασία που θα πληροί τους εθιμικούς κανόνες της χώρας που θέλουμε να πουλήσουμε το λάδι μας, δηλαδή για παράδειγμα δεν θα βάζαμε στην συσκευασία μια Ξανθιά με μαγιό κοπέλα σε ράφι της Σαουδικής Αραβίας!

Το καλό μάρκετινγκ και η συσκευασία και κυρίως η σταθερότητα και αν και ακούγετε άμετρό και αδόκιμο, η αξιοπιστία των Ιταλών τους οδήγησαν να έχουν εδώ και 60-70 χρόνια το Brand name δηλαδή το πρώτο όνομα στο ελαιόλαδο παγκόσμιος.

Φυσικά το made in Italy και το Design in Italy είναι δυο παράγοντες που κανένας δεν μπορεί εύκολα να αγνοήσει.

Αλλά ας δούμε τι γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.

Την ώρα που έξτρα παρθένο λάδι πωλείται χύμα στα 2 ευρώ το λίτρο, το ίδιο λάδι αν είναι τυποποιημένο η τιμή του αυξάνεται στα 4,5 με 5 ευρώ. Και ενώ οι Έλληνες παραγωγοί ελαιολάδου πουλάνε χύμα, χωρίς να βγάζουν συχνά το κόστος παραγωγής, οι Ιταλοί εισάγουν το ελληνικό λάδι που είναι εξαιρετικό, το τυποποιούν και το μοσκοπουλάνε στις διεθνείς αγορές.

H ελιά και το ελαιόλαδο αποτελούν ίσως τα πλέον παραδοσιακά προϊόντα της Ελλάδας, με την καλλιέργεια της ελιάς και την παραγωγή του ελαιόλαδου να χάνονται στο βάθος του χρόνου. Από τη Μινωική περίοδο μέχρι σήμερα ο καρπός της ελιάς αποτελεί βασικό στοιχείο της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας του τόπου μας.

Όμως παρά την τεράστια παράδοση και το γεγονός ότι η χώρα μας κατέχει την τρίτη θέση στην παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου και την πρώτη σε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, τα οικονομικά οφέλη για τον Έλληνα ελαιοπαραγωγό είναι αρκετά περιορισμένα, αφού το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών αφορά χύμα ελαιόλαδο.

Ελαιόλαδο βιολογικό!  με δενδρολίβανο και μπαχαρικά! 

Ενδεικτικά, ενώ το 2007 η συνολική ποσότητα εξαγωγών ελαιολάδου προς τις χώρες της ΕΕ ανήλθε σε 104.000 τόνους, μόνο 8.500 τόνοι αφορούσαν τυποποιημένο ελαιόλαδο (ποσοστό 8%). Η υπόλοιπη ποσότητα 95.500 τόνοι (ποσοστό 92%) αφορούσαν χύμα ελαιόλαδο. Επιπλέον 9.400 τόνοι ελαιολάδου διατέθηκαν σε τρίτες χώρες (όλο εμφιαλωμένο) (Πηγή: Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου).

Σύμφωνα, πάντα, με μελέτες και ενημερώσεις από το IOC (International Olive Council - Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου) για τα έτη 2010 και 2011:

Έξτρα παρθένο Ιταλικό ελαιόλαδο

Η Ιταλία είναι ένας από του μεγαλύτερους εξαγωγείς ελαιολάδου στον κόσμο. Ομως, η παραγωγή της δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες της ιταλικής αγοράς. Εισάγει, λοιπόν, ελαιόλαδο, το εμφιαλώνει και το εξάγει ως ιταλικό προϊόν.

Η Ελλάδα εξάγει το 50% του ελαιολάδου που παράγει. Μόνο το 5% των εξαγωγών είναι εμφιαλωμένο ελαιόλαδο.

Το 75% (3/4) των συνολικών εξαγωγών ελαιολάδου από την Ελλάδα πηγαίνει στην Ιταλία.

Η Ιταλία εισάγει από την Ελλάδα το 37,5% της συνολικής ποσότητας ελαιολάδου που παράγεται στην Ελλάδα. Το 39% της συνολικής ποσότητας των εισαγωγών ελαιολάδου στην Κίνα προέρχεται από την Ιταλία και μόνο το 7% από την Ελλάδα. Το 53,5% της συνολικής ποσότητας των εισαγωγών ελαιολάδου στις ΗΠΑ προέρχεται από την Ιταλία και μόνο το 1,5% από την Ελλάδα. Το 62% της συνολικής ποσότητας των εισαγωγών ελαιολάδου στη Ρωσία προέρχεται από την Ισπανία, το 25% από την Ιταλία και μόνο το 6% από την Ελλάδα.

Η Ινδία εισήγαγε 4.187 τόνους ελαιολάδου το 2010 (αύξηση 60% σε σχέση με το 2009). Η Ινδία εισάγει ελαιόλαδο από την Ισπανία (49%), από την Ιταλία (42%) και την Τουρκία (5%). 

Η παρουσία της Ελλάδας είναι ανύπαρκτη.

Κατά την περίοδο 2010-2011, ο Έλληνας παραγωγός εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου είδε το εισόδημά του (1,94 ευρώ το κιλό) να μειώνεται κατά 5%. Κατά την περίοδο 2010-2011 ο Ιταλός παραγωγός εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου είδε το εισόδημά του (3,90 ευρώ/kg) να αυξάνεται κατά 44%.

Ο βασικός εξοπλισμός

Τα βήματα για την ίδρυση ενός μικρού ελαιοτριβείου

Όπως τονίζει ο κ. Αβραάμ Γαβριηλίδης, αντιπρόεδρος της εταιρείας Αφοι Γαβριηλίδη, που δραστηριοποιείται στα γεωργικά μηχανήματα από το 1963, πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν για την καλύτερη αξιοποίηση της παραγωγής και τη βελτίωση του εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών. Μία πιθανή εναλλακτική λύση αποτελεί και η χρήση μικρών συγκροτημάτων ελαιοτριβείων ψυχρής έκθλιψης (εξαγωγής εν ψυχρώ), διφασικών, χωρίς υγρά απόβλητα, με δυνατότητα επεξεργασίας ελαιοκάρπου από 50-350 κιλά/ώρα.

Είναι χρήσιμο να αναφέρουμε ότι μόνο στη γεωγραφική περιοχή της Τοσκάνης (Ιταλία) υπάρχουν 11.500 ελαιοπαραγωγοί που παράγουν ελαιόλαδο που κατατάσσεται στην κατηγορία προϊόντων προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης και προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης. Η μέση τιμή ανά λίτρο του ελαιόλαδου των παραπάνω κατηγοριών ανέρχεται στα 11,58 ευρώ (στοιχεία 2008).

Η εταιρεία Γαβριηλίδης από το 2003 διαθέτει στην ελληνική αγορά μικρά ελαιοτριβεία, που κοστίζουν από 6.000 ευρώ (+ΦΠΑ) και μπορούν να επεξεργαστούν 20 κιλά ελαιοκάρπου την ώρα έως 16.000 ευρώ (+ΦΠΑ) που επεξεργάζονται 100-130 κιλά καρπού την ώρα.

Όπως λέει τα μικρά (50- 350 κιλά ελιάς την ώρα) διφασικά, χωρίς υγρά απόβλητα, του ιταλικού εργοστασίου Toscana Enologica Mori δίνουν τη δυνατότητα σε μικρούς και μεσαίους παραγωγούς ελαιολάδου να παράγουν το δικό τους ελαιόλαδο, σε συνθήκες και ποιοτικές προδιαγραφές που θα καθορίζουν αποκλειστικά αυτοί, συσκευάζοντας και τυποποιώντας το προϊόν τους με τελικό στόχο να επιτύχουν την καλύτερη δυνατή τιμή στην εγχώρια και ξένη αγορά.

Και επισημαίνει: Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η ποιότητα του ελαιολάδου εξαρτάται από την άμεση επεξεργασία του καρπού και την καθαριότητα των μηχανημάτων του ελαιοτριβείου.

Συγκεκριμένα, η ποιότητα του ελαιολάδου είναι ανάλογη του χρόνου που μεσολαβεί από τη στιγμή της ελαιοσυλλογής μέχρι την επεξεργασία του ελαιοκάρπου στο ελαιοτριβείο: όσο πιο μικρό είναι το χρονικό διάστημα μεταξύ ελαιοσυλλογής και επεξεργασίας στο ελαιοτριβείο, τόσο μικρότερη είναι η οξύτητα του παραγόμενου ελαιολάδου, μεγαλύτερη η περιεκτικότητά του σε πολυφαινόλες (ελαιοευρωπεΐνη) και πιο έντονα τα αρώματά του, με αποτέλεσμα την καλύτερη ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου και τη δυνατότητα πώλησής του σε υψηλότερες τιμές.

Για να ολοκληρωθεί η επεξεργασία και τυποποίηση του ελαιόλαδου ενός μικρού παραγωγού, είναι απαραίτητος και ο παρακάτω ελαιουργικός εξοπλισμός:

•φίλτρο πλακών,

•γεμιστικό φιαλών (από 250 ml- 5L),

•γεμιστικό για συσκευασίες 150ml-5L,

•ταπωτικό για μεταλλικά βιδωτά πώματα,

•ετικετέζα,

•συρρικνωτής καψυλλίων.

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν μικρά ελαιοτριβεία που λειτουργούν με μονοφασικό οικιακό ρεύμα σε τιμές που διαμορφώνονται ως εξής: στις 6.700 ευρώ (+ΦΠΑ) για επεξεργασία 20-30 κιλών ελιάς την ώρα, 9.000 ευρώ (+ΦΠΑ) για επεξεργασία 40-50 κιλά ελιάς την ώρα και 11.000 ευρώ (+ΦΠΑ) για επεξεργασία 60-80 κιλά ελιάς την ώρα.

Οι προδιαγραφές που πρέπει να τηρούνται

Εμφιάλωση και διασφάλιση ποιότητας

Η τυποποίηση του ελαιολάδου αποτελεί τον κύριο παράγοντα για τη γνησιότητα και την ποιότητα του προϊόντος. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι ένα απόλυτα φυσικό προϊόν, που παραλαμβάνεται όπως ακριβώς βγαίνει από το ελαιοτριβείο, χωρίς καμία επεξεργασία ή πρόσμειξη.

Και αυτός είναι ο λόγος που τα επώνυμα, τυποποιημένα ελαιόλαδα ελέγχονται αυστηρά και σταθερά από τους αρμόδιους φορείς. Οι έλεγχοι αυτοί αποτελούν τη δικλίδα ασφαλείας για τους καταναλωτές και εγγυώνται την καθαρότητα του τελικού προϊόντος. Οι έλεγχοι γίνονται πάντα βάσει των προδιαγραφών που έχει ορίσει ο ευρωπαϊκός κανονισμός ελαιολάδου.

Σημειώνουμε ότι κατά την τυποποίηση οπωσδήποτε αναγράφονται υποχρεωτικές ενδείξεις όπως: η ημερομηνία λήξης, θρεπτικά συστατικά, αλλά και τα στοιχεία του τυποποιητή. Οι συσκευασίες που χρησιμοποιούνται έχουν επιλεγεί με αυστηρά κριτήρια για την ποιοτική διασφάλιση του προϊόντος. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι εφοδιασμένες με πώμα ασφαλείας για την αποφυγή νοθείας. Κατά την τυποποίηση ορίζεται και αναγράφεται απαραιτήτως η ημερομηνία λήξης του προϊόντος, η οποία κυμαίνεται μεταξύ των 12 και 18 μηνών. Στο διάστημα αυτό τα συστατικά του ελαιολάδου παραμένουν αναλλοίωτα. Επίσης ο τρόπος φύλαξης είναι σημαντική προϋπόθεση για να διατηρήσει το ελαιόλαδο το άρωμα, το χρώμα, τη γεύση του και τα πολύτιμα συστατικά του.

Εχθρός του είναι η έκθεση στον ήλιο και στη ζέστη, αλλά και το οξυγόνο και η υγρασία μπορούν να επιφέρουν αλλοιώσεις. Από τη στιγμή της συγκομιδής του ελαιοκάρπου μέχρι τη στιγμή της τυποποίησης, οι συνθήκες εξαγωγής του ελαιολάδου πρέπει να γίνουν σωστά.

Το ελαιόλαδο από τις ελαιοδεξαμενές και εφόσον έχει απομακρυνθεί η μούργα, οδηγείται στο τυποποιητήριο, προκειμένου να αρχίσει η διαδικασία τυποποίησης σε μπουκάλια ή ανοξείδωτα δοχεία.

Τα μπουκάλια περνούν από μια αυτόματη φυσητική μηχανή, ώστε να απομακρυνθούν τυχόν σκόνες και στη συνέχεια οδηγούνται στην αυτόματη γεμιστική και ταποτική μηχανή.

Ο εκτυπωτής στοιχείων θα εκτυπώσει διάφορα στοιχεία και στη συνέχεια θα επικολληθούν οι ετικέτες από την ετικετέζα, θα μπουν τα καψύλλια από την καψυλλιέρα, τα μπουκάλια θα μπουν σε ατομικά κουτιά, ώστε να μην είναι εκτεθειμένα στο φως και τελικά θα συσκευαστούν σε κιβώτια.

Φυσικά εδώ αναφερόμαστε σε μια καθετοποιημένη και απόλυτα ελεγχόμενη αγροτική μονάδα που από την ορθή καλλιέργεια (καλύτερα να είναι Βιολογικά πιστοποιημένη) μετά περνά στην συγκομιδή και επιλογή των καλύτερων καρπών και στην μεταποίηση και συσκευασία, εμείς θα βάζαμε και το μετά δηλαδή την προσπάθεια εξαγωγής.

Φυσικά τα κόστη είναι πολλές φορές μεγάλα αλλά άλλο τόσο μεγάλες είναι και οι αποσβήσεις του σχετικού εξοπλισμού αλλά και των υποδομών,  αλλά και οι προοπτικές είναι μεγάλες μιας σταθερής απασχόλησης με ανθρώπινους ρυθμούς σε ένα άκρος δημιουργικό τομέα.

Σημαντικός παράγοντας στην ολοκληρωμένη διαχείριση για ακόμα μια φορά είναι ο άνθρωπος, η προσωπικότητα και τα όνειρα και οι φιλοδοξίες που μπορεί να έχει.

agrotikes-eykairies.gr