Ελιά λεκάνιο

ΕΛΙΑ ΛΕΚΑΝΙΟ

Μαύρη ψώρα της Ελιάς ή Λεκάνιο

Όνομα εντόμου: Saissetia oleae Olivier

Φάσμα προσβαλλομένων:
Ελαιόδεντρο, εσπεριδοειδή, συκιά, ακτινίδιο, αχλαδιά, τριανταφυλλιά και δεντρολίβανο.

Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Tο έντομο είναι πολύ κοινό στην Ελλάδα (σ’ ολόκληρη την Ελλάδα) και σε όλες τις χώρες της Μεσογείου όπου καλλιεργείται η ελιά. Βρίσκεται όμως και στη Νέα Ζηλανδία και την Αμερική. Το λεκάνιο προκαλεί προβλήματα στο ελαιόδεντρο: εκτός από την διαρροή οπού και το κολλώδες μελίττωμα που εκκρίνει στα φύλλα και τα κλαδιά, επηρεάζει τις φυσικές λειτουργίες του δέντρου (διαπνοή, φωτοσύνθεση). Στην αρχή τα προσβεβλημένα δέντρα και φύλλα λάμπουν και στη συνέχεια μοιάζουν σκονισμένα και μαυρίζουν, αφού αναπτύσσεται στο μελίττωμα ο μύκητας της μούχλας.
Οι βλάβες μειώνουν τη ζωτικότητα και παραγωγικότητα του δέντρου και η συνεχιζόμενη σίτιση των εντόμων προκαλεί πτώση φύλλων, η οποία με τη σειρά της μειώνει την ανθοφορία της επόμενης χρονιάς.
Συμπτώματα:
Το σκούρο χρώμα στα φύλλα είναι το συνηθέστερο σύμπτωμα. Το μελίττωμα που αναπτύσσεται πάνω στο δέντρο προκαλεί την έλευση μυκήτων στους οποίους οφείλεται το σκούρο χρώμα των φύλλων.
Περιγραφή εντόμου:
Τα ολοκληρωμένα λεκάνια είναι όλα θηλυκά (σπάνια θα βρεθεί αρσενικό στην Ευρώπη). Έχουν τρεις φάσεις, αυγό, νύμφη και ενήλικο. Στο πρώτο στάδιο τα αυγά είναι ημιωοειδή, με μήκος 0,3 χιλ. και λευκο έως πορτοκαλί-ροζ χρώμα. Η περίοδος της εναπόθεσης μερικές φορές ξεπερνά τον κανονικό χρόνο (την άνοιξη 10-15 ημέρες και το φθινόπωρο 20-25). Τα αυγά μένουν κάτω από τη θηλυκή ψώρα.
Οι νύμφες έχουν τρεις γενιές. Η πρώτη γενιά έχει χρώμα πορτοκαλί, σχήμα ωοειδές, μήκος 0,3 χιλ. έως 0,4 χιλ., και έρπει. . Οι νεοεμφανιζόμενες νύμφες συνιστούν μια μερική 2η γενιά, η οποία έχει σχήμα όμοιο με της πρώτης, αλλά είναι διπλάσια σε μέγεθος (μήκος 0,6-0,8 χιλ. ). Έχουν ανοιχτοκάστανο χρώμα και κύριο χαρακτηριστικό τους είναι το σχήμα Η στην πλάτη. Η νύμφη της τρίτης γενιάς εξελίσσεται σε έντομο με χρώμα σταχτί. Το μέγεθός της είναι 1-1,3 χιλ σε μήκος και 0,3-0,7 σε πλάτος.
Τα ενήλικα θηλυκά προσκολλώνται στον ξενιστή και μένουν εκεί μόνιμα. Το μήκος τους είναι 1-4 χιλ. και το πλάτος 2-2,5 χιλ. Έχουν χρώμα ανοιχτοκάστανο όταν είναι νεαρά και με την πάροδο του χρόνου σκουραίνουν, για να φθάσουν στο τέλος να είναι σκούρα καφέ έως μαύρα. Φέρουν το χαρακτηριστικό H στην πλάτη. Τα θηλυκά αρχίζουν την επώαση την άνοιξη. Κάθε θηλυκό εναποθέτει από 150 έως 2.500 αυγά.
Κύκλος ζωής:
Tο λεκάνιο έχει μια γενιά κατ’ έτος σε εσωτερικές ελαιοπαραγωγικές περιοχές. Αν το κλίμα είναι ευνοϊκό, υπάρχει και η δυνατότητα δύο γενεών κατ’ έτος σε κάποια μέρη. Οι πρωτοεμφανιζόμενες νύμφες κινούνται ψάχνοντας στον ξενιστή ένα μέρος για να εγκαταστασθούν. Τα ενήλικα θηλυκά εμφανίζονται από τα τέλη Απρίλη μέχρι τον Ιούνιο. Η περίοδος της επώασης αρχίζει το Μάη και τελειώνει τον Αύγουστο. Οι νύμφες του πρώτου σταδίου εμφανίζονται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Όταν έχει ζέστη και ξηρασία το καλοκαίρι, η ανάπτυξη των νυμφών περιορίζεται. Το φθινόπωρο είναι η κατάλληλη περίοδος για το δεύτερο και τρίτο στάδιο των νυμφών.
Αντιμετώπιση:
Κλάδεμα για να διευκολυνθεί η ροή του αέρα, γεγονός που αποθαρρύνει το λεκάνιο. Επιπλέον συνιστάται όχι υπερβολική άρδευση και λίπανση.

Άλλο μέτρο είναι και η βιολογική αντιμετώπιση: Υπάρχουν παράσιτα που επιτίθενται στο λεκάνιο, συνηθέστερα των οποίων είναι τα Metaphycus helvolus, Metaphycus lounsburyi, Metaphycus flavus, Diversinervus elegans, Coccophagus pulchellus, Coccophagus cowperi και Coccophagus scutellaris.

Υπάρχουν και τα χημικά μέτρα κατά τη διάρκεια των μηνών Ιουλίου και Αυγούστου. Συνιστάται να εφαρμόζονται όταν σε κάθε 100 φύλλα εντοπίζονται περίπου 5-10 νύμφες ανά φύλλο.









http://agrotica.blogspot.gr