EΔAΦOKΛIMATOΛOΓIKEΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

EΔAΦOKΛIMATOΛOΓIKEΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ 

H ελιά δεν ευδοκιµεί ούτε στα ψυχρά ούτε στα θερµά κλίµατα. Θέλει ήπιο
και γλυκό κλίµα, χωρίς πολλές και απότοµες αλλαγές των καιρικών συνθη-
κών. 'Oπου ο τόπος είναι βορινός, ψυχρός, ανεµόπληκτος, η ελιά δεν καλ-
λιεργείται πέραν από τα 300 µέτρα. 'Oπου όµως είναι ανατολικός - µεσηµ-
βρινός, ζεστός, προφυλαγµένος από τους ψυχρούς ανέµους, η καλλιέργεια
µπορεί να φτάσει µέχρι και τα 1000 µέτρα. Aυτό εξαρτάται και από την ποι-
κιλία της ελιάς.
α)  Θερµοκρασία
Οι πολύ θψηλές θερµοκρασίες αναστέλλουν τη βλάστηση,επηρεάζουν το σχη-
µατισµό των ανθέων και την ανάπτυξη και ωρίµανση του καρπού. Mετά από
χιόνια και βαρυχειµωνιά, ακολουθεί καλή ανθοφορία και καρποφορία. Kατά
τους µήνες Δεκέµβριο και Iανουάριο είναι απαραίτητο να περάσει η ελιά από
µια χρονική περίοδο2-3 βδοµάδων χαµηλών θερµοκρασιών για να διακοπεί ο
λήθαργος των οφθαλµών.Aν κατά την περίοδο αυτή οι θερµοκρασίες είναι πέ-
ραν των 10 βαθµών Kελσίου, η ελιά δεν ανθοφορεί καρποφορεί κανονικά, αν
και αυτό εξαρτάται και από την ποικιλία.
Oι χαµηλές θερµοκρασίες προκαλούν ζηµιές κατά την άνοιξη που βλασταί-
νει και ανθίζει η ελιά. Oι καταστροφές είναι µεγαλύτερες, αν οι χαµηλές
θερµοκρασίες συνοδεύονται µε ψυχρά ρεύµατα ανέµου. Aλλά, και οι ψηλό-
τερες, από την κανονική, θερµοκρασίες και όταν µάλιστα συνοδεύονται από
ζεστό άνεµο, προκαλούν ζηµιές στην ανθοφορία, καθώς επίσης στο πήξιµο
και στην ανάπτυξη του καρπού. Οι καλύτερες θερµοκρασίες κατά τη διάρ-
κεια της άνθησης είναι 18-20° Κελσίου και κατά την καρπόδεση 20-22° Κελ-
σίου.
β)  Bροχές - υγρασία - ξηρασία
Γενικά η ελιά είναι δέντρο που αντέχει στην ξηρασία. H αντοχή στην ξη-
ρασία κυµαίνεται από ποικιλία σε ποικιλία. Άλλες αντέχουν περισσότερο
και άλλες λιγότερο. Το ιδανικό ετήσιο ύψος βροχής για την ελαιοκαλλιέρ-
γεια είναι 400-600 χιλιοστά.
Σε δύο κυρίως περιόδους οι βροχές ή συµπληρωµατικές αρδεύσεις στην
ελιά είναι περισσότερο ευεργετικές. H µια είναι από τα τέλη Φεβρουαρίου
µέχρι τις αρχές Aπριλίου, τότε που τα µάτια διαφοροποιούνται σε ανθο-
φόρα και κατόπιν σχηµατίζεται η νέα βλάστηση και πλησιάζει η ανθοφο-
ρία, και η δεύτερη το φθινόπωρο, οπότε µεγαλώνουν και ελαιοποιούνται οι
καρποί και δηµιουργούνται αποθέµατα στα όργανα του φυτού για την προ-
παρασκευή της προσεχούς εσοδείας. Aλλά και οι καλοκαιρινές αρδεύσεις
δεν είναι λιγότερο ωφέλιµες. Oι πολλές οµίχλες - υγρασίες και προπαντός
όταν συνοδεύονται µε ψηλές θερµοκρασίες, εµποδίζουν την καλή γονιµο-
ποίηση και την κανονική καρπόδεση, και βοηθούν τις προσβολές από Κυ-
κλοκόνιο, Καπνιά ή άλλα παράσιτα.

γ)  Άνεµοι
Oι δυνατοί άνεµοι κάνουν ζηµιές στην ελιά. Πιο επικίνδυνοι είναι συνήθως
οι άνεµοι την περίοδο της ανθοφορίας. Oι άνεµοι που συνοδεύονται από
πολλή υγρασία και οµίχλη κάνουν µεγάλες ζηµιές στην ανθοφορία. Oι θερ-
µοί άνεµοι του καλοκαιριού προκαλούν καρπόπτωση.
δ)  Έδαφος
H ελιά καλλιεργείται στα βαθιά εδάφη. Nα αποφεύγεται η καλλιέργεια στα
αµµώδη, ελαφρά εδάφη, γιατί δεν συγκρατούν υγρασία. Προτιµότερα επο-
µένως είναι τα αµµοαργιλώδη εδάφη, που δεν είναιούτεπολύ συνεκτικά ού-
τε πολύ ελαφριά, συγκρατούν αρκετή υγρασία, απορροφούν τις βροχές και
δεν αφήνουν την υγρασία ούτε να εξατµιστεί ούτε να εισχωρήσει βαθιά και
αξιοποιείται καλύτερα από τις ρίζες.
Στα πολύ γόνιµα και υγρά εδάφη ευνοείται πολύ η βλάστηση σε βάρος της
κανονικής καρποφορίας και σαπίζουν οι ρίζες. Σε υγρά εδάφη στις πεδινές
περιοχές ο καρπός γίνεται υδαρής και περιέχει λιγότερο λάδι, που είναι πα-
χύρευστο, σκούρου χρώµατος και µάλλον κακής ποιότητας. H ελιά προτιµά
τα ασβεστούχα και τα πλούσια σε κάλι εδάφη. Tα ασβεστοαργιλώδη είναι
πλούσια σε ασβέστη και κάλι και εποµένως κατάλληλα για την καλλιέργεια
της ελιάς.
H χηµική σύσταση του εδάφους επηρεάζει και την ποιότητα του λαδιού. Στα
ασβεστώδη εδάφη το λάδι είναι εκλεκτό. 'Eχει λεπτή γεύση και χρώµα κε-
χριµπαριού.




http://www.moa.gov.cy